Historia gminy Palkovice [ Historia (dokument archiwalny) ]

Pierwsza udowodniona wiadomość o Palkovicach pochodzi r 1437 roku, kiedy po raz pierwszy pod własną nazwą pojawiają się w źródłach pisemnych. Typologicznie wieś należała do leśnych wsi łanowych ze znaczną liczbą gospodarstw wiejskich typową dla wsi kolonizacyjnych i była bezpośrednio w posiadaniu biskupów ołomunieckich, od 1437 roku była integralną częścią posiadłości hukvaldskiej. Pierwsze bardziej konkretne informacje o mieszkańcach są z końca XVI. stulecia. Zapisy o tym okresie informują o wójcie Pavle, który posiadał łąki, stawy rybne, 2 młyny, pola, karczmę i obejście wójtowskie. Oprócz wójta Palkovice liczyły około 40 gospodarzy z różnie rozległymi gruntami. Gmina palkovicka utrzymywała wtedy wspólne pastwiska, z których odprowadzała daniny posiadłości. Do najbardziej uciążliwych obowiązków należała pańszczyzna, było tu 34 poddanych objętych pańszczyzną. Mieszkańcy Myslíkova wtedy nie odrabiali pańszczyzny, zamiast pracy płacili złotymi.

Bardzo drastycznie odbiła się na życiu wsi posiadłości hukvaldskiej wojna trzydziestoletnia, kiedy wsie były rabowane, wybijany był inwentarz, co prowadziło do głodu. W tym okresie Palkovice były piątą co do wielkości wsią z 29 gmin tej posiadłości. Pod koniec XVII. wieku Palkovice liczyły 94 osób poddanych zwierzchnictwu. Z tego było 26 gospodarzy, 13 ogrodników, 17 wielkochałupników, 5 małochałupników i 33 domowników. Oprócz wójta w gminie było 4 gajowych, którzy obowiązkowi nie podlegali. Grunty miały liczne kamieniste miejsca, bardziej więc nadawały się do hodowli bydła niż do obsiewania. W trakcie XVIII. wieku Palkovice były jedną z najbardziej rozległych gmin posiadłości hukvaldskiej, liczyły nawet 1 205 mieszkańców, 208 rodzin, 191 domów.

we wsi był wtedy drewniany kościół z wieżą i dzwonami, rzekomo z 1580 roku, koło którego bywał też cmentarz. Na jego miejscu w 1850 r. została zbudowana kapliczka św. Maurycego na lewym brzegu rzeczki Olešná na dolnym końcu gminy, która w tej postaci stoi dotychczas. W 1631 roku nakładem gminy wybudowano w centrum obecny kościół pw. św. Jana Chrzciciela i koło niego mały cmentarz. Kościół został zbudowany z kamienia i chodzi o bardzo wartościową architekturę z okresu wojny trzydziestoletniej. W czasie 1. wojny światowej kościół musiał oddać dwa dzwony na cele wojenne. W 1928 r. nabyto 3 dzwony nowe, te jednak w 1942 r. zostały zabrane przez niemieckich faszystów, dlatego w 1943 r. został załatwiony mały dzwon żelazny, który jednak pękł. W 1947 r. na wieży kościelnej został zainstalowany jeden żelazny dzwon. Został on w 1993 roku zastąpiony trzema nowymi (Jan, Anežka, Václav), które w dniu 11. 07. 1993 r. zostały wyświęcone. Do 1786 roku do kościoła palkovickiego przyjeżdżali celebrować msze księża misteccy, następnie w gminie został ustanowiony 1. lokalny wikary. Budynek plebanii jest z 1768 r., przed nim stoi barokowy krzyż w 1741 r., kiedyś pono stał on przed grodem hukvaldskim. Palkovice w 1800 r. otrzymały w go darze.

Z przyjściem pierwszego wikarego Jana Kalabisa w 1786 r. rozpoczyna się też historia palkovickiej szkoły. Dopiero w 1803 r. do gminy został oddelegowany pierwszy nauczyciel Filip Kestl z Frenštátu. W 1805 r. powyżej cmentarza został zbudowany nowy budynek szkolny (później przytułek - w 1871r. budynek wyburzono). Z powodu niewystarczającej pojemności w 1871 r. zaczęto budowę nowej szkoły koło drogi w kierunku do Kozlovic. W rok później została ona otwarta i bardzo bobrze się jej wiodło. Na dzień 01. 01. 1891 r. w gminie było 912 mężczyzn i 1 041 kobiet - a więc 1 953 mieszkańców. Z tego umiało czytać i pisać 1 211 osób. W 1903 roku obok istniejącego budynku wybudowano kolejny budynek. W latach 1950 - 1951 na tym budynku wykonano nadbudowę i oba budynki połączono w jeden blok. W tej postaci są do dnia dzisiejszego.

Rok 1848 był burzliwy i przewrotny. Została zniesiona pańszczyzna i system wójtowski. Ostatnim wójtem był Filip Zlý. Wójtostwo było uprawiane przez ród Zlých prawie 100 lat. Wójt Jan Zlý polecił zbudowanie w latach 1785 - 1790 murowanego wójtostwa, a w 1793 r. młyn na rzece Olešnej. Płyta pamiątkowa z tego budynku jest umieszczona w miejscowym kinie. Oba wymienione budynki na swych fundamentach stoją do dnia dzisiejszego. Budynek wójtowskiego młyna kupiło Towarzystwo Samopomocowe w 1910 r., w 1927 r. został zniesiony kanał i budynek przebudowano. Od tego czasu miał nazwę Dom Ludowy i była w nim do 1948 r. gospoda, sala gimnastyczna i scena. Obecnie chodzi o Dom Kultury, który do aktualnej postaci został przebudowany w 1972 r. i teraz jest tu sala kinowa dla 160 osób, sala obrzędów i biblioteka.

Najstarszą gospodą była wójtowska koło wójtostwa (mniej więcej w tym samym miejscu jak dzisiejsza gospoda U Kubalů). W 1874 r. została jednak zbudowana nowa gospoda w centrum gminy znana pod nazwą U Kubalů, która jest czynna nadal. Drugą gospodę zbudował po 1874 r. gospodarz František Volný, jest to obecna gospoda TOMIS na rozdrożu szosy do Metylovic. W tym okresie została zbudowana także gospoda na górnym końcu, obecnie pod nazwą U Kuchařů. Bardzo popularna była restauracja U Kociánů na Hůrkach z 1926 r. Ta jednak w 1976 rok spłonęła i na jej miejscu zbudowano duży, nowoczesny ośrodek wypoczynkowy Palkovické Hůrky s.r.o. liczące 92 miejsca noclegowe, z 13 drewnianymi domkami i kolebą Barborka. Obecnie oprócz 3 byłych gospód służy mieszkańcom w budynku Urzędu Gminnego Restauracja Pod Habešem z dużą i małą salą, które służą do uroczystości i imprez towarzyskich.

Natępnie głównie w miesiącach zimowych jest licznie odwiedzana restauracja Pod sjezdovkou. Trasa zjazdowa o długości niespełna 400 m została wybudowana w 1970 r. na północnym stoku w pobliżu drogi do Metylovic. Trasa zjazdowa jest wyposażona w oświetlenie, co pozawala na wieczorową jazdę na nartach, oraz urządzenie do sztucznego naśnieżania, stok jest więc codziennie poprawiana.

w 1905 r. w gminie został urządzony urząd pocztowy, telefon został zaprowadzony w 1925 r. w 1927 r. przeprowadzono elektryfikację gminy, w tym samym roku rozpoczęto prywatne przewozy autobusowe na trasie Metylovice - Frýdek, w tym samym roku na trasie Frenštát - Frýdek, a w rok później Myslík - Frýdek. W 1928 r. w sali gospody Tomis urządzono sokolskie kino "Slavia", gdzie wyświetlano nieme filmy, od 1935 r. filmy dźwiękowe.

DALSZE INFORMACJE: http://www.palkovice.cz